Consideration sur Cicéron is een beschouwing over de erfenis van deze grote Romeinse redenaar. Naast bewondering voor Cicero maakt Montaigne van de gelegenheid gebruik om bredere vragen over schrijven, ijdelheid, vriendschap en de zin van het leven te onderzoeken.

De belangrijkste thema’s die Montaigne aansnijdt:

• De ijdelheid van schrijvers: Montaigne zet vraagtekens bij de motivatie van grote schrijvers om hun werken te publiceren. Is het uit een puur verlangen om hun gedachten te delen, of uit een vorm van ijdelheid, een behoefte aan erkenning? Hij neemt het voorbeeld van Cicero en Plinius de Jonge, die historici opriepen om hun herinnering voort te zetten.
• De relatie met het nageslacht: De auteur reflecteert op de wens om een stempel te drukken op de geschiedenis. Hij vraagt zich af of deze zoektocht naar het nageslacht een nobele ambitie is of een simpele illusie.
• Vriendschap en correspondentie: Montaigne wijst op het belang van vriendschap in zijn leven en dat van Cicero. Het onderstreept de rol van correspondentie bij het onderhouden van vriendschappelijke banden en bij intellectuele verrijking.
• Stijl en vorm: Montaigne vergelijkt zijn eigen schrijfstijl met die van Cicero. Hij benadrukt de verschillen tussen hun aanpak en reflecteert op het belang van vorm bij de overdracht van ideeën.