I.56 Over gebeden
Des prières: Door gebed ontstaat er een relatie tussen de mens en God. In plaats van gebed als een toverformule te gebruiken, zou de mens het moeten gebruiken als een manier om God zijn oprechte spijt te betuigen omdat hij Hem met zijn zonden heeft beledigd. "Over gebeden" is een oproep tot oprechtheid, zuiverheid van intentie en bescheidenheid in onze relatie met het goddelijke. Montaigne nodigt ons uit om gebed niet te beschouwen als een middel om te verkrijgen wat we willen, maar als een pad naar zelfverbetering en een authentiekere verbinding met het heilige. Het is een hoofdstuk dat getuigt van zijn persoonlijke vroomheid, maar ook van zijn voortdurende zoektocht naar authenticiteit en waarheid in alle aspecten van het bestaan.
Montaigne begint met de bewering dat gebed een te heilige en serieuze zaak is om lichtzinnig op te vatten. Hij benadrukt dat het alleen effectief kan zijn als het wordt uitgevoerd met een zuivere, vrome ziel, vrij van alle onvolmaaktheid. Gebed is niet louter het opzeggen van formules; het is een handeling die het hele wezen aanspreekt. Hij bekritiseert degenen die God naderen met onreine lippen en een hart vol ondeugden. Voor hem is dergelijk gebed slechts een extra vergrijp.
Hij benadrukt de hypocrisie van degenen die, na onrecht of wandaden te hebben begaan, denken dat ze zichzelf kunnen verlossen door middel van eenvoudige gebeden. Montaigne stelt dat men niet kan hopen God te bedriegen, en dat ware verzoening een diepgaande verandering in moraal en intenties vereist.
De auteur trekt de legitimiteit van verzoeken aan God in twijfel. Het is ondenkbaar God te vragen onze slechte daden te vergeven of ons te helpen bij onrechtvaardige ondernemingen. Gebed zou niet moeten dienen om onze grillen of egoïstische ambities te bekrachtigen, maar om ons te schikken naar de goddelijke wil, of op zijn minst om dingen te vragen die in overeenstemming zijn met rechtvaardigheid en rede.
Montaigne benadrukt de absurditeit van het bidden om dingen die in strijd zijn met de natuur of de voorzienigheid, of van het vragen aan God om in te grijpen om onze ijdelheden te bevredigen. Hij benadrukt het idee dat God zich niet laat beïnvloeden door loze woorden als ze niet gepaard gaan met ware vroomheid en rechtvaardige bedoelingen.
Voor Montaigne is gebed een daad van nederige maar ook waardige onderwerping. Het vereist een zekere grootsheid van ziel en een erkenning van de goddelijke majesteit. Hij bewondert de eenvoud en oprechtheid van de gebeden van plattelandsbewoners, die, zonder veel theologische onderricht, soms dichter bij ware devotie lijken te staan dan geleerden die zich te veel op de vorm richten.
Maak jouw eigen website met JouwWeb